bilgi@ufukonen.com.tr

   0532 502 73 23

Menu

Çocuklarda ve Yetişkinlerde Yatak Islatmanın Psikolojik Nedenleri

, , , , , , , , , ,

Paylaş

Çocuklarda ve Yetişkinlerde Yatak Islatmanın Psikolojik Nedenleri

Yatak ıslatmanın psikolojik nedenleri genellikle stres, kaygı, ebeveyn tutumları ve çevresel değişimlerle ilişkilendirilir. Ancak literatürde psikolojik faktörlerin çoğunlukla sonuç değil, neden olduğu vurgulanmaktadır. İşte detaylı analiz ve kaynakları:

1. Psikolojik Nedenler

A. Stres ve Travma

  • Aile içi değişimler: Boşanma, yeni kardeş doğumu, taşınma gibi durumlar çocuklarda güvensizlik hissi yaratarak sekonder enürezisi tetikler 18.
  • Okul sorunları: Akademik baskı, akran zorbalığı veya sosyal uyum problemleri, çocukların gece ıslatma davranışıyla tepki vermesine yol açabilir 110.
  • Travmatik olaylar: İstismar, kaza veya kayıp gibi durumlar, hem çocuklarda hem yetişkinlerde gece inkontinansına neden olabilir 13.

B. Yanlış Ebeveyn Tutumları

  • Cezalandırma ve suçlama: Altını ıslatan çocuğu azarlamak veya cezalandırmak, özgüven kaybına ve durumun kronikleşmesine yol açar 1011.
  • Aşırı titiz tuvalet eğitimi: Erken yaşta baskılı eğitim, çocukta mesane kontrolüne karşı direnç oluşturabilir 10.
  • Bez bağlama: 5 yaş üstü çocuklarda bez kullanımı, motivasyonu düşürerek tedaviyi geciktirebilir 15.

C. Duygusal İfade Eksikliği

  • Dikkat çekme ihtiyacı: Bazı çocuklar, ebeveynlerinin ilgisini çekmek için bilinçaltında altını ıslatma davranışı sergiler 10.
  • Kaygı ve korku: Özellikle gece karanlık korkusu veya ayrılık kaygısı, mesane kontrolünü bozabilir 8.

D. Yetişkinlerde Psikolojik Faktörler

  • Stres ve anksiyete: İş veya ilişki kaynaklı stres, yetişkinlerde mesane kaslarının kontrolünü zayıflatabilir 13.
  • Depresyon: Düşük serotonin seviyeleri, uyku derinliğini artırarak idrar kaçırmaya yol açabilir 13.

2. Başarılı ve Başarısız Yöntemler

A. Başarılı Yaklaşımlar

  1. Davranışsal Terapiler
    • Nem alarmları: Çocuğu idrar hissiyle uyandırarak şartlı refleks oluşturur. %70-90 başarı oranıyla en etkili yöntemlerden biri 13.
    • Ödül sistemleri: Kuru geceler için yıldız tabloları veya sembolik ödüller, motivasyonu artırır 17.
    • Pelvik taban egzersizleri: 9 yaş üstü çocuklarda mesane kontrolünü güçlendirir 16.
  2. Psikolojik Destek
    • Aile danışmanlığı: Ebeveynlere şefkatli yaklaşım ve çocuğun duygusal ihtiyaçlarını anlama eğitimi verilir 111.
    • Bilişsel davranışçı terapi (BDT): Kaygı ve stres yönetimi için yetişkinlerde etkilidir 13.
  3. İlaç Tedavileri
    • Desmopressin: ADH hormonunu taklit ederek gece idrarını azaltır. Hızlı etkili ancak kesildiğinde nüks riski yüksek 58.
    • Antikolinerjikler (Oxybutynin): Mesane kaslarını gevşeterek aşırı aktif mesaneyi kontrol eder 13.

B. Başarısız Yöntemler

  1. Cezalandırma ve Utandırma
    • Çocuğu suçlamak veya temizlikle cezalandırmak, özgüven kaybına ve durumun kötüleşmesine neden olur 1011.
  2. Gece Sıvı Kısıtlaması
    • Aşırı sıvı kesintisi, dehidrasyona yol açabilir ve uzun vadede etkisizdir 810.
  3. Bez Kullanımı
    • 5 yaş üstü çocuklarda bez bağlamak, bağımsızlık hissini zedeler ve tedaviyi geciktirir 15.
  4. Psikiyatrik İlaçların Yanlış Kullanımı
    • Antidepresanlar gibi ilaçlar, doktor kontrolü olmadan kullanıldığında yan etkilere yol açabilir 13.

3. Kaynaklar ve Referanslar

  1. Alt Islatma (Enürezis)
  2. TheraPee Yatak Islatma Rehberi
  3. Çocuklarda Alt Islatma Çözümleri
  4. Prof. Dr. Halil Tuğtepe
  5. Prof. Dr. Y. Tarkan Soygür
  6. Mersin Klinik Psikolog
  7. Çocuklarda İdrar Kaçırma
  8. Yetişkinlerde Enürezis

Bu bilgiler, tıbbi tavsiye yerine geçmez. Tedavi için çocuk üroloğu, psikolog veya ilgili uzmana başvurulmalıdır.


Paylaş

Benzer Yazılar